De redactie van uw favoriete dorpskrant komt enkele keren per jaar bij elkaar om te evalueren en te brainstormen over de invulling van volgende Wâldknynen. (Als u nu denkt dat we verder niets doen, hebt u het mis.) We werden geïnspireerd door een ander, groter lokaal sufferdje om eens aandacht te schenken aan personen die veel betekenen voor onze lokale samenleving. Ik werd op pad gestuurd naar Wilhelminaweg 62.
STICHTING ORANJEWOUD HISTORIE
Op visite bij Jaldert Holtrop
Wiepie Holtrop doet de deur open en ik treed binnen. Haar man, Jaldert (spreek uit: Jóldert), zit al op mij te wachten. Wat woont de familie Holtrop hier mooi: we kijken uit in zuidelijke richting over de weilanden die aan het eind overgaan in het bos van Oranjewoud. Ik ben nog nooit iemand tegengekomen die Jaldert heette. Is dat een heel zeldzame naam, vraag ik. Welnee: er zijn wel zeven Jalderts die allemaal naar hun pake Jaldert genoemd werden.
Of ze hier al lang wonen? Nou, eens even rekenen – dat is nu 49 jaar. Toen waren het nog twee huizen, nr. 62 en nr. 64. Op nr. 64 ging Wiepies moeder wonen. Toen die later kwam te overlijden, heeft de familie Holtrop er één woning van gemaakt. Ze wijzen mij de plek waar de scheidsmuur stond: precies het bargedeelte waar ik nu aan zit te schrijven. Ik en Wiepie zitten in het huis van Wiepies moeder, Jaldert zit tegenover ons in het oorspronkelijke nummer 62.
Loopbaan en rommelmarkt
Wat heeft Jaldert zoal gedaan in het leven? De man die daar zo rustig tegenover mij zit, noemt zonder volledig te zijn een heel scala aan ondernemingen op: begonnen in de metaal bij firma Makkinga, brilmonturenfabriek aan de Uhlweg, scheepsbouw, Hubo, Wenhûs…..Je zou kunnen zeggen: twaalf ambachten, dertien gelukken. Het echtpaar Holtrop werd gezegend met drie zoons die allen de ondernemingslust van hun ouders erfden. Hendrikes en Germ worden elders in dit blad (bij de bedrijvigheid in de Lollius Ademalaan) genoemd als de uitbaters van Deco-keuken, Jan-Marten bestiert het Wenhûs en de Wenloads (een meubelmakerij). Maar niet alleen de zoons staken de handen uit de mouwen, Jaldert had meerdere werknemers in dienst. Dat ook dat mensen met potentie waren, blijkt wel uit het feit dat zij nu allen hun eigen onderneming hebben. Je kunt ook zeggen dat zij een gedegen opleiding kregen bij Jaldert.
Hoe en waarom de rommelmarkt ontstond
Zo’n veertig jaar geleden was er voor de opgroeiende jeugd, en dan moeten we denken aan de 12- tot 17-jarigen, niet veel te doen in Oranjewoud. Er bestond gegronde vrees dat zij naar Heerenveen zouden trekken om zich daar in het uitgaansleven te storten, met alle vreselijke gevolgen van dien. Daar moest wat op gevonden worden, iets wat aantrekkelijk genoeg was voor deze jongelui om in Oranjewoud te blijven. Maar daar was geld voor nodig. Hoe kom je daaraan? Jaldert had een idee: op de dagen dat het vuilnis werd opgehaald – en in die tijd stond er ook grof vuil bij de weg, dat was toen nog geen bezwaar – ging Jaldert met een auto met een platte kar erachter juist iets eerder weg dan de vuilnisauto om te zien wat er nog van zijn gading, dat wil zeggen: verkoopbaar was. Een soort kringloop avant la lettre, en daar moest je best moed voor hebben want in die tijd ging je niet graaien in andermans vuilnis. (Wat dat betreft is er heel wat veranderd; ik hoor dat mannen zich er inmiddels niet meer voor schamen om op een damesfiets te rijden, het laatste taboe doorbroken.) 34 jaar geleden was de allereerste rommelmarkt een feit; deze vond plaats op de erven van het welbekende café Oord. Wiepie haalt nog een zwart-wit foto uit die tijd tevoorschijn.
Hoe bewaar je de opgroeiende jeugd voor het kwaad
Die allereerste rommelmarkt bracht 3300 euro op, een heel bedrag! Met dit geld werden activiteiten voor de teenagers georganiseerd. ScoutingHiem werd afgehuurd, spelletjes aangeschaft, er viel iets te eten en te drinken. Het was heel gezellig voor de jongelui en dit initiatief heeft zeker een tijd lang goed gefunctioneerd. Maar ja, op een gegeven moment waren ze toch niet meer te houden, die jongeren, en gingen ze alsnog het brede (fiets-)pad op richting Heerenveen. Of ze daar nu helemaal bedorven zijn? U mag het zeggen…..
Van het een komt het ander
De rommelmarkt werd een jaarlijks terugkerend evenement, dat al gauw zijn vaste locatie op het schoolplein kreeg. Toen de opbrengst niet meer nodig was om de jeugd te vermaken, werd er een ander tweeledig doel bedacht: de school en het dorpsfeest. De opbrengst is altijd nog zo’n 2750 euro, dus de moeite waard om je voor in te zetten en met elkaar als vrijwilligers een fantastische dag te hebben.
Andere fantastische dagen voor ons dorp beleven we natuurlijk tijdens het dorpsfeest. Vroeger werd dit feest in Tropenfauna gevierd: overdag waren de kinderen aan de beurt, en ’s avonds de volwassenen. Maar er was niets was voor de opgroeiende jeugd; dat moest veranderen. Sindsdien wordt er een tent geplaatst op het speelveldje aan de Lollius Ademalaan. Er wordt nu niet alleen wat voor de opgroeiende jeugd georganiseerd, maar hen wordt ook de nodige verantwoordelijkheid in handen gedrukt. Een goede zaak.
We kunnen nog uren praten. Dat hebben we ook gedaan: we hebben het gehad over de kippen van de Holtrops die niet meer leggen, over het weiland achter het huis waarin vroeger hun paarden graasden – alle drie de jongens hebben hun eigen pony gehad en ook Jaldert zelf klom op een paard, waarom niet. En toen verloor hij zijn hart aan de mensport en toen hebben wij het daarover nog uren gehad. Maar daarmee ga ik u niet vermoeien.
Jaldert en Wiepie: het dorp is blij met mensen zoals jullie.