STICHTING ORANJEWOUD HISTORIE

Hotel Weener

Jan Weener wordt op 5 september 1883 in Hasselt, provincie Overijssel, geboren. Zijn ouders zijn Jan Weener en Gerrigje van de Vegte. De vader van Jan drijft in Hasselt een zand- en grinthandel.

De geschiedenis van Weener

In de Leeuwarder Courant van 8 februari 1901 staat de volgende mededeling: “Aanbestedingen. Sneek, 6 Februari. Uitslag  der alhier gehouden aanbesteding door de gemeente Wijmbritseradeel van de levering van 1200 stêre grint en 400 stère basaltslag. Ingeschreven was per stère, in massa door J. Weener te Hasselt ƒ 3,40 en door A. J. van der Vecht te idem ƒ 4,25. Door R.. van der Meer te Lemmer was ingeschreven op perceel I ƒ 4,05 en op perc. II ƒ 3,95 per stère, terwijl door A. J. Leenstra te: Nijezijl op het 2e petc. ƒ 2,98 per stère was ingeschreven. Het eerste perc. is gegund aan J. Weener te Hasselt en het 2e perc. aan A. J. van der Vecht te Hasselt voor ƒ 6,75 per stère-.”

De moeder van Jan overlijdt en zijn vader trouwt voor de tweede keer. Maar met zijn stiefmoeder kan hij het niet goed vinden, reden voor Jan om het huis te verlaten. Hij vertrekt naar Heerenveen waar hij bij Machinefabriek Mebius aan de Dracht/Molenwijk werk vindt als boekhouder.

Het etablissement heette eerst Café Oranjewoud

Op 14 december 1884 wordt in Zwolle Korneliske Kuperus geboren. Haar ouders zijn Jouke Kuperus en Tietje Twijnstra. Het gezin verhuist naar Oudeschoot waar Kuperus stationschef wordt. Korneliske leert voor naaister en geeft later naailes. In haar vrije tijd werkt ze in pension Tolman, Klein Veenwyck, aan de Tjeerd Roslaan.

Jan en Korneliske leren elkaar kennen in de kerk. Jan is muzikaal en  bespeelt in de Nederlandse Hervormde kerk van Oudeschoot het orgel. Onder de kerkgangers bevindt zich ook Korneliske.

Het jonge paar trouwt in 1908. In de huwelijksacte, opgemaakt in de gemeente Schoterland, staat: Man: Jan Weener, oud 24 jaar, geboren te Hasselt, provincie Overijssel. Ouders: Jan Weener en Gerrigje van de Vegte. Vrouw: Komeliske Kuperus, oud 23 jaar, geboren te Zwolle, provincie Overijssel. Ouders: Jouke Kuperus en Tietje Twijnstra. Datum: 27 februari 1908, akte nummer 10.

 

Lees de hele geschiedenis van Hotel Weener in de tijdlijn hieronder.

Grote brand verwoest Hotel Weener

Zondag 29 november 1970 slaat het noodlot toe als er brand uitbreekt in hotel Weener. De Leeuwarder Courant schrijft daarover in het nummer van 30 november: “In Oranjewoud is zondagmiddag het bekende hotel Weener op het café/restaurant gedeelte na vrijwel volledig door brand verwoest”.

Twee verdiepingen van het drie etages hoge gebouw werden een prooi van een hardnekkig vlammenzee, waaraan de Heerenveense brandweer, uitgerukt met drie wagens en later versterkt met een vierde – zeker drie kwartier lang, eerst ernstig gehandicapt door een te geringe druk op de waterleiding, de handen vol had. De schade wordt op zeker enkele tonnen geschat – ook in het restaurant op de begane grond hebben de vele duizenden liters bluswater enorme schade aangericht. Hotel Weener had een logiesaccommodatie van 20 bedden. Er waren dit weekeind geen logiesgasten.

Een voorlopig onderzoek heeft geen aanwijzingen opgeleverd over de oorzaak van de brand, die tegen twee uur uitbrak. De exploitant, de 31-jarige W. Koek, had het hotel nog geen tien minuten geleden verlaten om de wedstrijd Heerenveen-Blauw Wit bij te wonen, waar hij van de onheilstijding op de hoogte werd gebracht. Ook een tiental leden van de vrijwillige Heerenveense brandweer werd onder de wedstrijd opgeroepen met spoed naar Oranjewoud te komen.

Vast staat dat de vuurhaard moet worden gezocht op één van de tien logeerkamers die voorzien zijn van gasverwarming. Het vuur brak uit aan de noordzijde van het hotel in een onbewoond logeervertrek vrijwel boven de keuken. In een ommezien verspreidden de later hoog uit het dak slaande vlammen zich via de centrale trappenhal over de gehele etage en vandaar naar de zolderverdieping, waar het vuur zich gretig nestelde in een hoeveelheid reservebedden. Minutenlang kolkten de vlammen dreigend het dak uit.

De brandweer had de grootste moeite het vuur te lokaliseren, vooral doordat men kreeg te kampen met een veel te geringe druk op de waterleiding, waardoor minutenlang slechts een dun straaltje water kon worden gegeven. Een motorpomp op een moddersloot aan de overzijde van het brandende gebouw loste het euvel maar ten dele op. Pas nadat over langere afstand een vierde spuit was ingezet kon eerst voldoende water worden gegeven. Toen ook leverde een telefoontje naar Bergum om meer druk op de waterleiding resultaten op.”

Tijdlijn van Hotel Weener

1904

In het jaar 1904 begint geschiedenis van wat later ``Hotel-Pension Weener``zou heten.

Jacob Mintjes de Vries koopt in Oranjewoud een perceel grond om daar een koffiehuis te laten bouwen.

In de Leeuwarder Courant van 9 februari 1904 staat onder andere onder het kopje ‘Aanbestedingen’, het volgende: Het bouwen van een café aan de Krukmanslaan te Oranjewoud voor den heer J.M. de Vries aldaar is gegund aan den heer U. Wiegersma te ’t Meer voor ƒ1.900.

De Vries heeft daarvoor op 15 januari 1904 een bouwvergunning (nummer 54) gekregen.

1907

Café Oranjewoud

In 1907 biedt De Vries het café al weer te koop aan. Jouke Kuperus – in zijn vrije tijd strijkgeldschrijver – wordt de nieuwe eigenaar. Kuperus verhuurt het café aan zijn dochter en schoonzoon. Korneliske drijft het café, Jan blijft als boekhouder werken. Er zijn in het begin maar twee kamers waar gasten kunnen logeren. Het werd toen ‘café Oranjewoud’ genoemd.

Kuperus verhuist op 29 april 1909 naar Grouw waar hij stationschef wordt.

1910-1912

Café Oranjewoud

In 1910 begonnen met de aanleg van een speeltuin.

Het echtpaar Weener krijgt vier dochters. Tietje Cornelia wordt geboren op 4 mei 1909, Gerrigje Johanna op 20 januari 1913, Ida Hilgonda op 7 september 1915 en Cornelia Albertha op 12 december 1918.

In de periode 1911-1912 wordt het pand verbouwd en uitgebreid met een verdieping en tevens als pension ingericht.

1922

In 1922 is Jan Weener de eigenaar en wordt de woning uitgebreid.

Corrie Westerhof-Weener vertelt: Mocht Oosting van Oranjestein zich in Oranjewoud de eerste eigenaar van
een auto noemen, Weener is de tweede inwoner van Oranjewoud die een auto heeft. Er wordt rond gereden met kenteken B 10504, afgegeven op 17 juni 1926. De auto wordt natuurlijk niet alleen maar voor plezierritjes gebruikt. Gerda heeft ook een rijbewijs en haalt met de auto vaak gasten van het station in Heerenveen.

Naast het café-restaurant en hotel heeft Weener ook een grote speeltuin. Mevrouw Westerhof daarover: “Er waren een kettingbrug, schommels, een hele grote glijbaan, een grot, rekstokken, een grote draaiende schijf en een spiegelzaal. · Nee, dat waren geen lachspiegels maar gewone spiegels tegen alle wanden aan, zodat je jezelf overal tientallen keren herhaald zag. Die spiegelzaal heb ik vaak schoon moeten maken.

Verder was er een marmottenheuvel en waren er kooien met eekhoorns en zilverreigers. Bij ons kwamen minder autobussen met bezoekers dan bij Tjaarda, maar toch was het af en toe knap druk. Mijn moeder kon altijd heel goed inschatten hoeveel een bepaald gezelschap zou eten.

We hadden achter de speeltuin een grote groentetuin. ’s Zomers, voordat mijn vader naar zijn werk ging,  haalde hij, als we gasten over de vloer hadden, eerst groenten uit de tuin. Gasten van de graaf Van Limburg Stirum sliepen vaak bij Weener.

1929

De speeltuin van Weener wordt steeds bekender, onder andere door de grote betonnen glijbaan.
1930

Uitbreiding van ``Hotel Weener`` (zoals toen de aanduiding was) tot een rechthoekig gebouw met twee woonlagen en grote uitgebouwde serre.

Mevrouw Corrie Westerhof-Weener: “Op zondag als het weer het toeliet kwamen vanuit Heerenveen gasten lopend bij ons. De familie Berkemeijer herinner ik me nog en de familie Witteveen. De kinderen speelden dan in de speeltuin, terwijl hun ouders op het terras genoten van het mooie weer. Ik hielp als het druk was in de bediening. Daarnaast hadden we nog een paar kelners. Eentje ken ik nog bij  naam: Eppy Schaaf. In het begin van de oorlog kregen we – na de gevechten bij de Afsluitdijk  – Duitse  soldaten  ingekwartierd.  Ze gedroegen zich onbeschoft.

Wilden  ook  zelf hun eten klaar maken. Ze vertrouwden mijn moeder zeker niet. Mijn vader ging direct naar boven en maakte de badkamer onklaar, zodat ze zich niet konden douchen. Mijn zusters en ik gingen later iedere dag op de fiets naar boeren in de omgeving om melk  te halen. Kwamen er gasten die bij ons wilden eten dan moesten ze distributiebonnen meenemen, anders kregen ze niks. Ik hoor Eppy nog tegen een paar Duitse soldaten, die bij ons wat wilden drinken, zeggen: “Nein, wir haben keine Schnapps”. Ja, dat was een vervelende tijd. Na de oorlog kwam het gewone leven weer wat op gang. In andere cafés en hotels in de omgeving kon je op zondagavond vaak dansen. Dat was bij ons niet zo. Wel hebben we een paar keer, bij heel mooi weer, een dansvloer in de tuin achter het hotel gehad. Dat was heel bijzonder, bij mooi weer dansen in de openlucht.”

Ook in 1930 in Weener: oprichting Plaatselijk Belang Oranjewoud

Op 12 december 1930 houdt IJsclub Oranjewoud haar jaarlijkse vergadering in Hotel Weener. Na afloop ontstaat er een discussie waarin wordt aangedrongen te komen tot de oprichting van een vereniging van Plaatselijk Belang. In het verslag van die vergadering staat onder andere: “12 December hield de IJsclub Oranjewoud haar jaarlijksche vergadering, waarvan na afloop door de Voorzitter (de heer Waterlander) op aandrang van eenige ingezetenen van Oranjewoud de mogelijkheid besproken werd tot oprichting eener vereeniging van plaatselijk belang te komen. Nadat enkele aanwezigen zich gunstig over de oprichting hadden uitgelaten, werd in beginsel overgegaan tot het oprichten dezer vereniging, waarbij zich voorloopig al verscheiden ingezetenen als lid opgaven. Het bestuur der IJsclub zou de voorloopige regeling op zich nemen. Den 22ste December werd een vergadering bijeen geroepen ten doel hebbende, definitieve oprichting eener vereeniging plaatselijk belang. Deze vergadering werd met een gepast woord door den voorzitter, den heer Waterlander, geopend. Aanwezig waren 34 leden.
1932

De speeltuin wordt opnieuw uitgebreid met nieuwe attracties, o.a. met een ``dwaalgrot`` (in gewapend beton uitgevoerd) met spiegelzaal. Ook werd een ``kettingbrug`` geïnstalleerd.

“Quick naar Appelscha” – Onder deze kop op 6 juni 1932 een verslag in de Leeuwarder Courant van een uitstapje van A.V. Quick uit Leeuwarden.

“In een colonne van 16 autobussen vertrokken Zondagmorgen ruim 360 leden van de G. en A.V. Quick en begeleidsters en begeleiders, om ruim 7 uur van het Zaailand te Leeuwarden voor een excursie naar Appelscha. Na onder andere het geven van gymnastiekdemonstraties volgde met muziek de aftocht naar het hotel, om te ruim 7 uur weer in de bussen te stijgen. Nu ging de tocht naar Oranjewoud naar den speeltuin van het Hotel-Pension Weener. Hoe daar genoten is van de Kettingbrug, het Vermakelijk Rad en vooral van de Doolgrot en Spiegelzaal, het is niet te zeggen…”

1936

Een nieuwe veranda bepaalde het typische beeld van de zaak.
1944

Corrie trouwt in maart 1944 en vertrekt naar Wolvega, waar haar man een grote fietsen- en bromfietsen zaak heeft.
1951

In september 1951 wordt het hotel overgenomen door dochter Tietje en schoonzoon Poppe Makkinga, die afkomstig is uit Steenwijk. Jan Weener en zijn vrouw trekken zich dan terug uit de zaak. Weener heeft van de graaf Van Limburg Stirum aan de Blocq van Scheltingaweg een perceel grond gekocht waarop een woning wordt gebouwd.
1960

Op 18 april 1960 overlijdt Jan Weener op 76-jarige leeftijd. In het bericht in de Leeuwarder Courant waarin zijn overlijden bekend gemaakt wordt, staat onder andere: “Dat de heer Weener een zeer druk en werkzaam leven achter de rug heeft, want behalve hotelhouder was hij tevens boekhouder bij enkele bedrijven. Voor het openbare leven schoot er dan ook niet veel tijd over. Alleen was hij bestuurslid van Plaatselijk  Belang.”
Zijn vrouw overlijdt op 6 februari 1961. Het echtpaar ligt begraven op het kerkhof in Brongerga.
1964

Poppe Makkinga overlijdt op 21 juni 1964. Zijn vrouw Tietje Makkinga-Weener neemt tijdelijk de exploitatie ter hand.
1966

Wim Koek, afkomstig uit Bolsward, neemt de exploitatie van het hotel op zich.
1970

Een grote brand verwoest het hotel

Zondag 29 november 1970 slaat het noodlot toe als er brand uitbreekt in hotel Weener. De Leeuwarder Courant schrijft daarover in het nummer van 30 november: “In Oranjewoud is zondagmiddag het bekende hotel Weener op het café/restaurant gedeelte na vrijwel volledig door brand verwoest.

Het hotel wordt niet herbouwd. Koek vertrekt in maart 1971 naar Langweer waar hij restaurant ’t Jagertje overneemt.

1971

Plannen voor herbouw Hotel Weener gaan niet door

Koek vertrekt in maart 1971 naar Langweer waar hij restaurant ’t Jagertje overneemt.

In augustus 1971 komt de heer A. van der Werf, exploitant van het restaurant in IJsstadion Thialf met een plan hotel Weener te herbouwen. Van der Werf heeft optierecht. “Het is zonde dat dat ding er zo bij ligt”, zegt hij. “Wat een moge­lijkheden, met dat bos in de omgeving”. De door hem ingediende tekeningen zijn goedgekeurd. Alle vereiste papieren heeft hij in zijn zak. Alleen de financiering is moeilijk rond te krijgen. De herbouw van hotel Weener moet ongeveer een half miljoen gulden gaan kosten. Zodra het geld er is kan de bouw beginnen; een hotel-café-restaurant, met zestien tweepersoonskamers, een bar, een goed parkeerterrein en op den duur een kegelbaan. De speeltuin wordt niet herbouwd. Een half miljoen is echter niet zo maar bij elkaar.

Het lukt Van der Werf niet het benodigde geld bij elkaar te krijgen, wat bete­kent dat de herbouw niet doorgaat.

1972

Hotel Weener verkocht

De Leeuwarder Courant meldt op 12 september 1972: “Hotel Weener in Oranjewoud nu verkocht”. De directeur van Batavus Intercycle BV, de heer Gerrit Gaastra, heeft particulier onderhands het voormalige hotel Weener in Oranjewoud aangekocht. Het hotel brandde in de herfst van 1970 praktisch volledig uit, waarna de eigenaresse, mevrouw T. C. Makkinga-Weener, de resten van het bekende, goed renderende bedrijf ten verkoop aanbood. Enkele gegadigden boden zich aan, maar slaagden er niet in bij de brouwerijwereld voldoende belangstelling te wekken voor nieuwbouw. Men durfde de financiering niet aan. Ook de poging van een Heerenveense restaurateur om via persoonlijke leningen van de burgerij over het te investeren bedrag te kunnen beschikken mislukte. Met de gistermorgen tot stand gekomen transactie lijkt voortzetting van het uitgebrande pand als horecabedrijf vrijwel uitgesloten.

Vermoedelijk  komen er op de grond van het voormalige hotel Weener nu één of meerdere woningen te staan. De nieuwe eigenaar deelde gistermiddag overigens mee nog in het geheel niet te weten welke bestemming het perceel zal krijgen”

1987

Landhuizen op de grond van Hotel Weener

Op 17 februari 1987 staat de volgende advertentie van Makelaardij F. Popma te Leeuwarden in de LC.

Oranjewoud – Ons kantoor is gestart met de verkoop van 7 vrijstaande landhuizen, te bouwen op het terrein van het voormalige hotel Weener aan de Prins Bernhardlaan. Koopprijzen ƒ349.500 vrij op naam. U koopt een compleet landhuis met garage op een zeer mooie ligging in het schitterende Oranjewoud. Heden dinsdag 17 februari zijn wij van 17-21 uur aanwezig in Hotel Tjaarda voor het verstrekken van informatie.”